OVER KLEUREN
Chemische naam Formule Algemene Naam Eerste gebruik
=============================================================
Witte pigmenten
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Calciumcarbonaat CaCO3 Krijt Vroegste tijden
Loodcarbonaat 2PbCO3.Pb(OH)2 Loodwit, cremserwit, Oude Egypte
Bariumsulfaat BaSO4 Bariet, Blanc fixe 1782
Bismuthnitraat Bi(NO3)3.5H2O Bougivalwit 19de eeuw
Bariumsulfaat (synthetisch) BaSO4 Blanc fixe 1832
Zinkoxide ZnO Zinkwit 1834
Zinksulfide +
Bariumsulfaat ZnS + BaSO4 Lithopoon 1874
Antimoonoxide Sb2O3 Antimoonwit 1920
Titaniumdioxide TiO2 Titaanwit 1928
Zwarte pigmenten
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Roet C Lampenzwart Vroegste tijden
Koolstof + apatiet C + Ca3(PO4)2 Beenderzwart Vroegste tijden
Mangaanoxide Mn3O4 Marszwart Vroegste tijden
Magnetiet Fe3O4 Marszwart Vroegste tijden
Gele pigmenten
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Limoniet, ijzerhydroxyde Fe2O3.nH2O Gele oker Vroegste tijden
Arseen(III)sulfide As2S3 Orpiment Oude Egypte
Loodoxide PbO Massicot Oude Egypte
Loodstannaat Pb2SnO4.PbSn2SiO7 Lood-tingeel 1300-1700
Loodantimonaat Pb(SbO3)2 - Pb3(SbO4)2 Napelsgeel voor 400 na 1600
Loodoxychloride PbCl2.7PbO Turner’s geel 1781
Loodchromaat PbCrO4 Chroomgeel 1797
Bariumchromaat BaCrO4 Citroengeel 1830
Strontiumchromaat SrCrO4 Citroengeel 1830
Cadmiunsulfide CdS Cadmiumgeel 1840
Kobalt-kaliumnitriet K3[Co(NO2)6].1,5H2O Kobaltgeel 1852
Oranje en rode pigmenten
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ijzer(III)oxide Fe2O3 Rode oker Vroegste tijden
Arseen(II)sulfide AsS Realgar Oude Egypte
Lood(II)oxide PbO Litharge Oude Egypte
Kwik(II)sulfide HgS Cinnaber Oude Egypte
Lood(III,IV)oxide Pb3O4 Loodmenie Klassieke tijden
Kwik(II)sulfide (synthetisch) HgS Vermiljoen 800
Loodchromaat Pb(OH)2.PbCrO4 Chroomrood 1797
Cadmiumselenide CdSe Cadmiumrood 1817
Blauwe pigmenten
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Kopersilicaat CaO.CuO.4SiO2 Egyptisch blauw 3000 v.C. – 700
Azuriet (mineraal) 2CuCO3.Cu(OH)2 Azuriet Oude Eygypte
Lapis lazuli (mineraal) Na8-10Al6Si6O24S2-4 Ultramarijn 14-15de eeuw
Azuriet (synthetisch) 2CuCO3.Cu(OH)2 Verditer 17de eeuw
glas rijk aan CoO K2O-SiO2-CaO-CoO Smalt Ca. 1650
Ijzerferrocyanaat Fe4[Fe(CN)6]3 Pruisisch blauw 1704
Kobaltaluminaat Co[Al2O4] Kobaltblauw 1821
Lapis lazuli (synthetisch) Na8.10Al6Si6O24S2..4 Ultramarijn 1826
Kobaltstanaat CoO.nSnO2 Ceruleum blauw 1860
Kobaltfosfaat Co3(PO4)2 Kobaltviolet 1859
Bariummanganaat BaMnO4 – BaSO4 Mangaanblauw 1920
Groene pigmenten
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Groene aarde Mg-Al-K-Fe silicaat Groene aarde Vroegste tijden
Koperacetaat Cu(CH3COO)2.nCu(OH)2 Verdigris Oude Egypte
Malachiet CuCO3.Cu(OH)2 Malachiet Oude Egypte
Kobaltzinkaat CoO.nZnO Kobaltgroen 1780 – 1919
Chroomoxide Cr2O3 Chroomgroen 1809
Koperarsenaat Cu(C2H3O2)2.3Cu(AsO2)2 Schweinfurter Grün 1814
Chroomhydroxide Cr2O(OH)4 Viridiaangroen 1859
Bruine pigmenten
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Ijzer(III)oxide Fe2O3 Rode oker Vroegste tijden
Ijzer, mangaan-hydroxide Fe2O3 - MnO2.nH2O Natuurlijke omber Vroegste tijden
Ijzer, mangaan-oxide Fe2O3 - MnO2 Gebrande omber Vroegste tijden
Kleurstoffen
volgorde = Kleur Naam Kleurend bestanddeel Afkomst Eerste gebruik
==============================================================
Blauw Indigo Indigofera tinctoria bladeren van de plant Midden- Oosten Oude Egypte
Blauw Wede Isatis tinctoria L. bladeren van de plant Europa
Geel Wouw Reseda Luteola Plant Europa Romeinse tijd
Geel Gamboge Garcinia hanburyii Hars van de boom Verre Oosten 16-18de eeuw
Oranje Saffraan Crocus sativus Stampers van de bloem Zuid-Europa Middeleeuwen
Rood Kraplak Rubia tinctoria Wortels van de plant Zuid-Europa Oude Egypte
Rood Drakenbloed Hars van een boom Afrika Romeinse tijd
Rood Brazilhout Caesalpina echinata Gekleurd hout Verre Oosten Middeleeuwen
Rood Kermes (Karmijn) Coccus ilicus gedroogde wijfjes van Zuid- Europa Romeinse
een schildluissoort .
Rood Lak Kerria Laccifer Gekleurd hars, schellak Verre Oosten
Rood Cochenille (Karmijn) Dactylopius coccus
gedroogde wijfjes van een schildluissoort Zuid- AmerikaV 1518
Purper Tyrisch purper Murex brandaris Zeeslak, wulk Nabije Oosten Romeinse tijd
Bruin Bitumen Asfalt Minerale oorsprong Oude Egypte
Bruin Mummie Extractie uit Egyptische mummies Nabije Oosten 19de eeuw
Hedendaagse kleurcodes
RGB = Rood Groen Blauw CMYK = Cyaan, Magenta, Geel, Zwart
Als u meer wilt weten over verf lees dan het E-Book over verf zie FREE E-BOOKS
